Beledigende woorden en in context beledigend

In de jurisprudentie wordt onderscheid gemaakt tussen van zichzelf beledigende woorden en uitlatingen die in de context als beledigend kunnen worden aangemerkt.

Beledigende woorden

Bij woorden die van zichzelf beledigend van aard en strekking zijn, is zonder meer duidelijk dat die als een belediging in de zin van artikel 266 Sr. kunnen worden beschouwd. Voorbeelden hiervan zijn de bekende scheldwoorden als “klootzak, lul, kut, etc.”

Volgens Janssens is het bezigen van in het spraakgebruik erkende scheldwoorden beledigend in de zin van art. 266, eerste lid, Sr. (Vgl. A.L.J. Janssens, Strafbare belediging (diss. Groningen, 1998), p. 197-199.)

Een uitdrukking of term is beledigend in de betekenis van voornoemde bepaling, indien deze zonder meer geschikt is om daarmee andermans waardigheid te miskennen (Vgl. A.L.J. Janssens en A.J. Nieuwenhuis, Uitingsdelicten, 2e, p. 70-74).

In context beledigend

Daarnaast kennen we de categorie scheldwoorden die op zichzelf niet beledigend zijn, maar wel in de context waarin de uitlatingen werden gebezigd (Vgl. HR NJ 2004, 201).

Het criterium is:

“een uitlating is beledigend, wanneer zij de strekking heeft een ander bij het publiek in een ongunstig daglicht te stellen en hem aan te randen in zijn eer en goede naam (HR 6 januari 2004, LJN AN8498, NJ 2004, 201 en HR 30 oktober 2001, LJN AB3143, NJ 2002, 129).”

Voor de beoordeling zijn de volgende factoren van belang:

• De betekenis van het woord (bijv. volgens Van Dale)
  -> pannekoek, betekenis o.a. ‘hij

• Met welke bedoeling de verdachte de uitlating heeft gedaan? (bijv. grapje)
  -> waarom heeft de verdachte het gezegd?
  -> wat was de context?
  -> hoe zou het de verdachte het vinden wanneer dit tegen hem zou zijn gezegd?

• Heeft de verdachte opzet gehad?
  ->De strekking (van een woord) om te beledigen is nog geen opzet (van de dader) om te beledigen
• Was er publiek bij aanwezig?
  -> Belediging is alleen strafbaar wanneer het is gedaan om iemand en public te kakken te zetten. Een uitlating is alleen strafbaar wanneer zij de strekking heeft een ander bij het publiek in een ongunstig daglicht te stellen en hem aan te randen in zijn eer en goede naam.